مقاله سوم :

فضيلت گريه بر امام حسين(ع)

گريستن بر اباعبدالله الحسين‏«ع‏» ثواب بسياری دارد. فرشتگان،پيامبران،زمين و آسمان،حيوانات صحرا و دريا هم بر عزای حسين‏«ع‏» گريسته‏ اند.

اشگ ريختن،نشانه پيوند قلبی با اهل بيت و سيد الشهدا است.اشك،دل راسيراب می كند،عطش روح را بر طرف می‏سازد و حاصل محبتی است كه نسبت‏ به‏ اهل بيت‏ حاصل می‏شود. همدلی و هماهنگی روحی با ائمه،ايجاب می‏كند كه در شادی ‏آنان شاد و در غمشان محزون باشيم.اين نشان شيعه است كه‏«يفرحون بفرحنا و يحزنون‏ لحزننا...» قلبی كه مهر حسين‏«ع‏» را داشته باشد ،بی شك به ياد مظلوميت و شهادت او می‏گريد. اشك، زبان دل و شاهد عشق است.

گريستن در سوگ شهدای كربلا،تجديد بيعت‏ با عاشورا و فرهنگ شهادت و تغذيه‏ فكری و روحی با اين مكتب است و اشك ريختن،نوعی امضا كردن پيمان و قرارداد مودت با سيد الشهدا است.

ائمه شيعه، گريستن بر مظلوميت اهل بيت و عزای حسينی را تاكيد كرده و شهادت اشك را بر صداقت عشق،پذيرفته‏ اند. امام صادق‏«ع‏» فرموده است:

«نزد هر كس كه ما ياد شويم و چشمانش اشگ آلود شود،حتی اگر به اندازه بال مگسی‏ باشد،خداوند گناهانش را می‏بخشايد،هر چند چون كف دريا فراوان باشد.»

بقیه متن را در ادامه مطلب مطالعه نمایید ...

دستور امامان به گريستن بر امام حسين‏«ع‏» بسيار اكيد است. امام رضا«ع‏»به ريان بن ‏شبيب در حديث مفصلی فرمود: «يابن شبيب!ان كنت‏ باكيا لشی‏ء فابك للحسين بن علی بن ‏ابی طالب فانه ذبح كما يذبح الكبش...». (5) اگر بر چيزی گريه میكنی،بر حسين بن علی گريه‏ كن،كه او را همچون گوسفند،سر بريدند.در حديث ديگری فرموده است:«محرم، ماهی ‏است كه مردم دوره جاهليت جنگ در آن را ناروا می‏دانستند،ولی در اين ماه،دشمنان،خون ما را بناحق ريختند و هتك حرمت ما نمودند و فرزندان و بانوان ما را به اسارت‏ گرفتند و به خيمه‏ های ما آتش زدند و غارت كردند و در كار ما، برای رسول خدا هيچ‏ حرمتی را رعايت نكردند.روز حسين( عاشورا) پلكهای ما را مجروح و اشگهايمان راجاری كرد و ما از سرزمين كربلا،گرفتاری و رنج‏ به ميراث برديم.

پس بايد بر كسی ‏همچون حسين،گريه‏ كنندگان بگريند،كه «گريه بر او، گناهان بزرگ را هم فرو می‏ريزد.» (6) خود امام حسين‏«ع‏»فرموده است:«انا قتيل العبرة،لا يذكرنی مؤمن الا بكی‏»، (7) من ‏كشته اشكم،هيچ مؤمنی مرا ياد نمی‏كند مگر آنكه (بخاطر مصيبت هايم) می‏گريد.

امام ‏سجاد«ع‏»بيست‏ سال بر امام حسين عليه السلام گريست و هرگز طعامی پيش او نمی‏گذاشتند مگر آنكه گريه می‏كرد. (8)

به فرموده امام صادق‏«ع‏»:هر ناله و گريه‏ای ناپسند ومكروه است،مگر ناليدن و گريستن بر حسين عليه السلام:«كل الجزع و البكاء مكروه ‏سوی الجزع و البكاء علی الحسين‏». (9)

هم گريستن،هم گرياندن، هم خود را شبيه گريه ‏كنندگان در آوردن(تباكی)پسنديده‏ است و اجر دارد.

نکته مهم :

اين همه فضيلت كه برای گريه بر حسين‏«ع‏»بيان شده و اينكه اشك‏ چشم،آتش دوزخ را فرو می‏نشاند و غمگين شدن در سوگ شهيدان كربلا ايمنی از عذاب‏است،در صورتی است كه گناه و فسق و آلودگی انسان در حدی نباشد كه مانع رسيدن اين‏فيض الهی گردد. اشگی كه مبين پيوند عاطفی و رابطه مكتبی و اتصال روحی با راه و فكرو خط ائمه و سيد الشهداست،حتما زمينه‏ساز پرهيز از گناه می‏گردد.به تعبير شهيدمطهری:«گريه بر شهيد،شركت در حماسه او و هماهنگی با روح او و موافقت ‏با نشاط او و حركت اوست...امام حسين‏«ع‏» بواسطه شخصيت عاليقدرش ، بواسطه شهادت‏ قهرمانانه‏ اش ،مالك قلبها و احساسات صدها ميليون انسان است.

اگر كسانی كه بر اين‏ مخزن عظيم و گرانقدر احساسی و روحی گمارده شدند، يعنی سخنرانان مذهبی،بتوانند از اين مخزن عظيم در جهت هم شكل كردن و همرنگ كردن و هم احساس كردن روحها باروح عظيم حسينی بهره ‏برداری صحيح كنند،جهانی اصلاح خواهد شد.» (10) پس مهم، شناخت فلسفه گريه در راستای احيای عاشورا و زنده نگهداشتن مراسم حسينی وفرهنگ كربلاست ،نه گناه كردن و آلودگی ،به اميد پاك شدن با چند قطره اشك! معلوم ‏نيست كه دل و جان آلوده،آن همسويی را با امام داشته باشد كه با ياد مصائبش گريه كند.

گريه در فرهنگ عاشورا،سلاح هميشه برانی است كه فرياد اعتراض به ستمگران رادارد.«اشك‏»، زبان دل است و گريه،فرياد عصر مظلوميت.رسالت اشك نيز پاسداری از«خون شهيد»است.

امام خمينی‏«ره‏»فرمود:«هر مكتبی،تا پايش سينه ‏زن نباشد،تا پايش ‏گريه‏ كن نباشد،تا پايش توی سر و سينه‏ زن نباشد حفظ نمی‏شود...»، (11) «گريه كردن برشهيد،نگهداشتن، زنده نگهداشتن نهضت است‏»، (12) «گريه كردن بر عزای امام حسين،زنده ‏نگه داشتن نهضت و زنده نگه داشتن همين معنی است كه يك جمعيت كمی در مقابل يك ‏امپراطور بزرگ ايستاد...،آنها از همين گريه‏ه ا می‏ترسند، برای اينكه گريه ‏ای است كه گريه ‏بر مظلوم است،فرياد مقابل ظالم است.» (13)

اشگ،سر فصل محبت و مودت است و برخاسته از عشقی است كه خداوند در دلها قرار داده كه نسبت‏ به حسين بن علی‏«ع‏»مجذوب می‏شود.به فرموده رسول خدا«ص‏» :

«ان لقتل الحسين حرارة فی قلوب المؤمنين لا تبرد ابدا». (14) برای شهادت حسين ‏عليه السلام حرارت و گرمايی در دلهای مؤمنان است كه هرگز سرد و خاموش نمی‏شود.

كدام عاشق در اين ره در بلا نيست؟ كدامين دل شما را مبتلا نيست؟ اگر در سوگتان شد ديده نمناك اگر از عشقتان دل گشت غمناك گواه عشق ما اين ديده و دل رساند«اشگ‏» و «غم‏»ما را به منزل كنون ماييم و درد داغداری كنون ماييم و اشگ و سوگواری هنوز اشگ عزا پيوسته جاری است رواق چشممان آيينه ‏كاری است غدير ما محرم دارد امروز محرم ،بذر غم می‏كارد امروز (15)

امروز هم ، اشگ و گريه ، رابط ما با حسين است و ما با شور اشگ هايمان ، سر سفره‏ محبت‏ سيد الشهدا نشسته ‏ايم و نمك پرورده ابا عبد الله هستيم ، از اين رو،اين مهر با شيرمادر در جان ما وارد شده و با جان هم به در می‏شود.

پی‏ نوشتها

1. احاديث ثواب و آثار گريه بر امام حسين‏«ع‏»را از جمله در بحار الانوار،ج 44،ص 279 تا 296 مطالعه كنيد.
2. سفينة البحار،ج 1،ص 97،بحار الانوار،ج 45،ص 220 به بعد.
3. ميزان الحكمه،ج 5،ص 233.
4. وسائل الشيعه،ج 10،ص 391.
5. بحار الانوار،ج 44،ص 286.
6. همان،ص 283.
7. همان،ص 279.
8. همان،ج 46،ص 108.
9. بحار الانوار،ج 45،ص 313.
10. شهيد(ضميمه قيام و انقلاب مهدی)،ص 124 و 125.
11. صحيفه نور،ج 8،ص 70.
12. همان،ج 10،ص 31.
13. همان-ج 10،ص 31.
14. جامع احاديث الشيعه،ج 12،ص 556.
15. از مثنوی‏«اهل بيت آفتاب‏»از مؤلف.